Orgelconcert Laures de Man

Dinsdag 5 juli | Aanvang 20.00 uur | Toegang gratis

Programma

"TOCCATA!"

1. Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Toccata, Adagio & Fuga in C (BWV 564)

2. Girolamo Frescobaldi (1583-1643)
Toccata quarta “da sonarsi alla levatione”
(Uit: Il secondo libro di toccate, 1627)

3. John Rutter (1947)
Toccata in Seven

4. Johann Jacob Froberger (1616-1667)
Toccata IV in C (FbWV 104)
(Uit: Libro secondo di toccate, fantasie, etc., 1649)

5. Heinrich Scheidemann (ca. 1595 – 1663)
Toccata in G 

6. Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Toccata in g (BWV 915)

7. Bernardo Pasquini (1637-1710)
Toccata con lo Scherzo del Cucco

8. Anton Heiller (1923-1979)
Tanz-Toccata (1970) 

Foto: Foppe Schut

Toelichting

De toelichting komt deze keer van de organist zelf, waar we dankbaar gebruik van maken. 

De Toccata: misschien wel hét orgelgenre bij uitstek, vanwege de wereldberoemde specimina van Bach en Widor?

Dit programma bestaat geheel uit toccata’s, waarbij direct opvalt hoe flexibel deze vorm door de eeuwen heen is gebleken. Terwijl het Italiaanse “toccare” letterlijk “aanraken” betekent, bleek deze titel een vlag die allerlei lading kan dekken.

Vormvrijheid en virtuositeit zijn de hoofdingrediënten van de toccata, die in zijn vroegste 16e-eeuwse vormen klinkt als een korte improvisatie. In het 17de-eeuwse Italië wordt met de toccata een vertellende, grillige compositie, onder invloed van de nieuwe “retorische” zangstijl, waarin snelle passages, knappe meerstemmigheid en bezonken momenten voor allerlei verrassingen zorgen. Frescobaldi was hierin een meester. Hij schreef ook speciale toccata’s “per le levazione”, bedoeld voor de plechtige verheffing van de hostie in de misliturgie, waarbij Christus’ lijden in smachtende dissonanten wordt verklankt.

Frescobaldi’s leerling Froberger verspreidde deze stijl, die “stylus phantasticus” ging heten, door heel Europa, waardoor de jonge Bach hierin uiteindelijk een grote inspiratiebron vond voor zijn onstuimige jeugdige toccata’s, waarvan we twee voorbeelden horen.
​
Aan het slot van het concert is te horen hoe dieren en dansen ook in toccata’s te vangen zijn.